Podatki w działalności gospodarczej
Działalność gospodarcza typu B2B (business to business) wiąże się z koniecznością spełnienia licznych obowiązków podatkowych. Przedsiębiorcy muszą nie tylko prowadzić swoje firmy, ale także regularnie rozliczać się z fiskusem, co wymaga znajomości różnych rodzajów podatków oraz terminów płatności. Poniżej przedstawiono główne aspekty podatkowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w formacie B2B.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) jest jednym z fundamentalnych podatków, którymi obciążeni są przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą. Każdy przedsiębiorca musi wybrać odpowiednią formę opodatkowania swoich dochodów, co jest kluczowe dla optymalizacji obciążeń podatkowych. W Polsce dostępne są różne formy opodatkowania dochodów, a decyzja o wyborze konkretnej formy zależy od specyfiki prowadzonej działalności oraz indywidualnych preferencji podatnika. Do najpopularniejszych form opodatkowania PIT należą zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany oraz karta podatkowa. Każda z tych form ma swoje zalety i wady, które przedsiębiorca musi rozważyć przed podjęciem decyzji. Zasady ogólne pozwalają na korzystanie z ulg podatkowych i odliczeń, co może być korzystne dla przedsiębiorców z niższymi dochodami. Podatek liniowy z kolei oferuje stałą stawkę podatkową, co jest atrakcyjne dla osób z wysokimi dochodami, jednak wiąże się z rezygnacją z wielu ulg podatkowych. Ryczałt ewidencjonowany jest prosty w obliczeniach, ale nie pozwala na odliczenie kosztów uzyskania przychodu, co może być niekorzystne dla niektórych przedsiębiorców. Karta podatkowa jest natomiast najprostszą formą opodatkowania, gdzie wysokość podatku jest ustalana indywidualnie przez urząd skarbowy.
W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo formom opodatkowania dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
Zasady ogólne
Zasady ogólne to jedna z form opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, która jest oparta na skali podatkowej. W Polsce obowiązują dwie stawki podatku dochodowego: 17% dla dochodów do określonego progu oraz 32% dla dochodów przekraczających ten próg. Przedsiębiorcy, którzy wybierają zasady ogólne, mają możliwość korzystania z różnych ulg podatkowych oraz odliczeń, co może znacznie obniżyć ich obciążenia podatkowe. Zasady ogólne są często wybierane przez przedsiębiorców, którzy mają zmienne dochody i chcą maksymalnie wykorzystać dostępne ulgi podatkowe. Przykładem może być przedsiębiorca, który osiąga przychód w wysokości 10 000 złotych. Przy braku kosztów i małym ZUS-ie dochód netto po opodatkowaniu będzie odpowiednio niższy w zależności od zastosowanych ulg i odliczeń. Ta forma opodatkowania jest szczególnie korzystna dla osób, które mają prawo do wielu ulg podatkowych, takich jak ulga na dzieci, ulga rehabilitacyjna czy możliwość odliczenia darowizn.
Przykład:
Załóżmy, że przedsiębiorca osiąga miesięczny przychód w wysokości 10 000 złotych, nie ma kosztów uzyskania przychodu, a jego składki na ZUS wynoszą około 600 złotych (przykładowo mały ZUS). Obliczmy dochód netto:
- Przychód brutto:10 000 zł
- Składki na ZUS (mały ZUS): 600 zł
- Dochód przed opodatkowaniem: 10 000 zł – 600 zł = 9 400 zł
Teraz obliczmy podatek dochodowy:
- Podstawa opodatkowania: 9 400 zł
- Podatek dochodowy (17%): 9 400 zł * 17% = 1 598 zł
Ostateczny dochód netto:
- Dochód netto: 9 400 zł – 1 598 zł = 7 802 zł
Podatek liniowy
Podatek liniowy to alternatywna forma opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, która charakteryzuje się stałą stawką podatkową wynoszącą 19%. Ta forma opodatkowania jest korzystna dla przedsiębiorców, którzy osiągają wysokie dochody, ponieważ eliminuje progresję podatkową, co oznacza, że podatek nie rośnie wraz ze wzrostem dochodów. Wybierając podatek liniowy, przedsiębiorcy zyskują pewność stałej stawki podatkowej, co ułatwia planowanie finansowe. Jednakże, decydując się na tę formę opodatkowania, przedsiębiorcy tracą prawo do wielu ulg podatkowych dostępnych w ramach zasad ogólnych, takich jak ulga na dzieci czy możliwość odliczenia darowizn. Przykładem może być przedsiębiorca osiągający przychód w wysokości 10 000 złotych, który przy braku kosztów i małym ZUS-ie, po odliczeniu podatku liniowego, osiągnie określony dochód netto. Podatek liniowy jest więc opłacalny dla osób, które nie korzystają z ulg podatkowych i cenią sobie prostotę rozliczeń.
Przykład:
Przedsiębiorca osiąga miesięczny przychód w wysokości 10 000 złotych, nie ponosząc żadnych kosztów oraz opłacając mały ZUS (składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy).
Załóżmy, że składki na mały ZUS wynoszą:
- składka na ubezpieczenia społeczne – 300 zł
- składka na ubezpieczenie zdrowotne -400 zł
- fundusz Pracy – 50 zł
Łączna kwota składek ZUS: 300 zł + 400 zł + 50 zł = 750 zł
Podstawę opodatkowania stanowi przychód pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne: 10 000 zł – 300 zł = 9 700 zł
Podatek liniowy (19%) obliczany jest od tej podstawy: 9 700 zł * 19% = 1 843 zł
Dochód netto przedsiębiorcy po odliczeniu składek ZUS i podatku liniowego: 10 000 zł – 750 zł (składki ZUS) – 1 843 zł (podatek) = 7 407 zł
Przedsiębiorca osiąga więc dochód netto w wysokości 7 407 złotych. Podatek liniowy jest więc opłacalny dla osób, które nie korzystają z ulg podatkowych i cenią sobie prostotę rozliczeń.
Ryczałt ewidencjonowany
To forma opodatkowania, w której podatek jest naliczany od przychodów, a nie od dochodów. Oznacza to, że przedsiębiorca płaci podatek od całkowitych przychodów, bez możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu. Stawki ryczałtu są zróżnicowane i zależą od rodzaju prowadzonej działalności, co sprawia, że ryczałt może być korzystny dla przedsiębiorców działających w określonych branżach. Na przykład, przedsiębiorcy świadczący usługi w branży budowlanej mogą korzystać z niższych stawek podatkowych, co może być bardziej opłacalne w porównaniu z innymi formami opodatkowania. Przedsiębiorca osiągający przychód w wysokości 10 000 złotych, który rozlicza się na zasadach ryczałtu, zapłaci podatek w zależności od obowiązującej stawki dla jego branży, co wpłynie na jego dochód netto. Ryczałt ewidencjonowany jest więc prosty w obliczeniach, ale może być mniej korzystny dla przedsiębiorców, którzy ponoszą wysokie koszty uzyskania przychodu.
Stawki ryczałtu zależą od rodzaju działalności i wynoszą od 2% do 17%. Oto najczęściej stosowane stawki:
- 17% – dla przychodów uzyskiwanych z wolnych zawodów, takich jak np. lekarze, prawnicy, architekci.
- 15% – dla przychodów z działalności usługowej, która nie jest wymieniona w niższych stawkach.
- 12% – dla przychodów z działalności usługowej w zakresie m.in. handlu, gastronomii, transportu, IT (programowanie), czy usług telekomunikacyjnych.
- 8.5% – dla przychodów z najmu prywatnego (jeśli nie przekracza rocznie 100 tys. zł) oraz działalności usługowej, która nie jest sklasyfikowana w wyższych stawkach, np. fryzjerzy i barberzy, wynajem pokoi, agroturystyka, niektóre usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
- 5.5% – dla przychodów z działalności wytwórczej, budowlanej, transportowej (ciężarowy transport drogowy towarów).
- 3% – dla przychodów z działalności handlowej (sprzedaż towarów i usług).
- 2% – dla przychodów ze sprzedaży produktów rolnych przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.
Karta podatkowa
Karta podatkowa to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej, która polega na płaceniu stałej kwoty podatku, niezależnej od wysokości osiąganych przychodów czy dochodów. Jest to najprostsza forma opodatkowania, ale jest dostępna tylko dla ściśle określonych rodzajów działalności gospodarczej.
Kluczowe cechy opodatkowania na karcie podatkowej:
- Stała kwota podatku: Podatek w formie karty podatkowej nie zależy od dochodu, ale od rodzaju działalności, liczby zatrudnionych pracowników, wielkości miejscowości, w której jest prowadzona działalność, i innych czynników określonych w przepisach. Stawki te są ustalane przez urzędy skarbowe i są aktualizowane co roku.
- Brak obowiązku prowadzenia księgowości: Przedsiębiorca na karcie podatkowej jest zwolniony z prowadzenia księgowości, z wyjątkiem ewidencji zatrudnienia oraz ewidencji sprzedaży, jeżeli musi wystawiać rachunki lub faktury na żądanie klientów.
- Brak obowiązku składania deklaracji podatkowych: W przeciwieństwie do innych form opodatkowania, przedsiębiorca korzystający z karty podatkowej nie musi składać miesięcznych ani rocznych deklaracji podatkowych.
Jak ustalana jest wysokość podatku na karcie podatkowej?
Wysokość podatku na karcie podatkowej zależy od kilku czynników:
- Rodzaj działalności: W rozporządzeniu Ministra Finansów znajdują się tabele, które określają stawki podatku dla różnych rodzajów działalności, takich jak usługi fryzjerskie, rzemiosło, handel detaliczny itp.
- Liczba zatrudnionych pracowników: Im więcej pracowników zatrudnia przedsiębiorca, tym wyższa będzie stawka podatku.
- Lokalizacja działalności: Wysokość podatku zależy od wielkości miejscowości, w której prowadzona jest działalność. W większych miastach stawki mogą być wyższe, w małych miejscowościach – niższe.
Przykład opodatkowania na karcie podatkowej:
Dla fryzjera prowadzącego działalność w małej miejscowości (poniżej 5000 mieszkańców) i nie zatrudniającego pracowników, stawka podatku miesięcznego na 2024 rok może wynosić kilkaset złotych miesięcznie. Dokładna kwota zależy od aktualnych tabel podatkowych, które są co roku aktualizowane przez Ministerstwo Finansów.
Karta podatkowa jest dostępna dla ograniczonego kręgu działalności, takich jak:
- Usługi rzemieślnicze (np. fryzjerstwo, krawiectwo).
- Usługi w zakresie handlu detalicznego.
- Niektóre usługi gastronomiczne.
- Usługi edukacyjne (korepetycje).
Aby skorzystać z karty podatkowej, przedsiębiorca musi złożyć odpowiedni wniosek (formularz PIT-16) do urzędu skarbowego przed rozpoczęciem działalności lub do 20 stycznia danego roku podatkowego.
PIT0 dla młodych na działalności?
Ulga PIT-0 dla młodych, zwana również ulgą dla osób do 26. roku życia, jest zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) dla osób, które nie ukończyły 26 lat. Początkowo ulga ta obejmowała tylko dochody z umowy o pracę i umowy zlecenia, ale nie dotyczyła osób prowadzących działalność gospodarczą. Niestety, obecnie wciąż nie obejmuje ona dochodów z działalności gospodarczej.
Kluczowe zasady ulgi PIT-0:
- Dla kogo? Ulga dotyczy osób poniżej 26. roku życia, które osiągają dochody z umowy o pracę, umowy zlecenia, a także z niektórych świadczeń socjalnych.
- Limit kwotowy: Zwolnienie dotyczy dochodów do wysokości rocznego limitu, który jest równy kwocie pierwszego progu podatkowego. W 2024 roku jest to 85 528 zł rocznie. Dochody przekraczające ten limit są opodatkowane na ogólnych zasadach.
- Rodzaje dochodów: Ulga obejmuje tylko dochody z umowy o pracę, umowy zlecenia oraz niektóre dochody z tytułu praktyk absolwenckich i stażów uczniowskich. To znaczy, że osoba poniżej 26 roku życia, która prowadzi działalność gospodarczą nie może skorzystać z ulgi. Jedynym rozwiązaniem na skorzystanie z ulgi PIT0 rozliczając się B2B jest Bizky. Wystawiając faktury przez Bizky, Twoje przychody wpływają na Twoje firmowe subkonto, z którego wypłacasz środki umową zlecenie, dzięki czemu korzystasz z ulgi PIT0, tym samym możesz rozliczać swoje usługi bez kosztów podatku, oraz składek na ZUS (jeżeli jednocześnie jesteś studentem).
Podatek VAT
Podatek VAT (podatek od towarów i usług) to rodzaj podatku pośredniego, który jest doliczany do wartości sprzedaży towarów i usług. Jest to podstawowy podatek stosowany w obrocie gospodarczym, który obciąża konsumentów, ale jest pobierany i odprowadzany do urzędu skarbowego przez przedsiębiorców.
Kluczowe informacje o podatku VAT:
- Kto płaci VAT?
- VAT obciążony jest końcowego konsumenta, ale jego rozliczenie i odprowadzenie do urzędu skarbowego leży w gestii przedsiębiorcy.
- Przedsiębiorcy rejestrujący się jako podatnicy VAT muszą doliczać VAT do ceny sprzedawanych towarów i usług.
- Stawki VAT w Polsce: W Polsce obowiązują cztery podstawowe stawki VAT:
- 23% – stawka podstawowa, stosowana do większości towarów i usług.
- 8% – stawka obniżona, stosowana m.in. do niektórych usług budowlanych, leków, żywności w gastronomii, usług transportowych.
- 5% – stawka obniżona dla niektórych produktów spożywczych, książek, prasy.
- 0% – stosowana do eksportu towarów i niektórych usług międzynarodowych (np. transport).
- Kiedy przedsiębiorca musi być VAT-owcem?
- Obowiązek rejestracji jako podatnik VAT pojawia się, gdy roczny obrót przedsiębiorcy przekroczy limit 200 000 zł (przychodów netto).
- Jeśli przedsiębiorca nie przekroczy tego limitu, może prowadzić działalność gospodarczą bez konieczności rejestracji jako podatnik VAT (tzw. zwolnienie podmiotowe z VAT), choć może dobrowolnie zdecydować się na rejestrację.
- Zwolnienia z VAT:
- Oprócz zwolnienia podmiotowego (dla małych przedsiębiorców, których przychody nie przekroczyły limitu 200 000 zł rocznie), istnieją również zwolnienia przedmiotowe – dla niektórych rodzajów działalności, np. edukacyjnych, medycznych, finansowych, czy ubezpieczeniowych.
- Rozliczanie VAT:
- Przedsiębiorcy rozliczają VAT, składając deklaracje VAT-7 (miesięcznie) lub VAT-7K (kwartalnie). Rozliczenie VAT polega na obliczeniu różnicy między VAT należnym (z faktur sprzedażowych) a VAT naliczonym (z faktur zakupowych).
- Jeśli VAT należny jest wyższy od VAT naliczonego, przedsiębiorca wpłaca różnicę do urzędu skarbowego. Jeśli VAT naliczony jest wyższy, przedsiębiorca może otrzymać zwrot podatku.
- Faktury VAT:
- Przedsiębiorcy zarejestrowani jako VAT-owcy wystawiają faktury VAT, w których wykazują kwotę netto (bez VAT) oraz kwotę brutto (z VAT).
- Odliczenia VAT:
- Przedsiębiorcy mogą odliczać VAT naliczony przy zakupie towarów i usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Oznacza to, że jeśli kupują np. towary do dalszej odsprzedaży lub sprzęt do firmy, mogą odliczyć VAT zawarty w cenie tych zakupów od VAT, który naliczają na sprzedawanych przez siebie towarach lub usługach.
Przykład:
Jeśli przedsiębiorca sprzedaje produkt za 100 zł netto i dolicza do tego 23% VAT, cena brutto wyniesie 123 zł. Z tej kwoty 23 zł to VAT, który przedsiębiorca musi odprowadzić do urzędu skarbowego.
Deklaracje i terminy
Deklaracje podatkowe na działalności gospodarczej
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą są zobowiązani do regularnego składania różnych deklaracji podatkowych. W przypadku podatku dochodowego, konieczne jest składanie rocznych deklaracji PIT, w których przedsiębiorca wykazuje swoje dochody oraz oblicza należny podatek. Deklaracje PIT muszą być składane do końca kwietnia każdego roku za poprzedni rok podatkowy. W przypadku podatku VAT, przedsiębiorcy muszą składać miesięczne lub kwartalne deklaracje VAT, w których wykazują wartość sprzedanych towarów i usług oraz naliczony podatek. Deklaracje VAT muszą być składane do 25. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Składanie deklaracji podatkowych wymaga od przedsiębiorców prowadzenia dokładnej ewidencji przychodów i kosztów, co jest niezbędne do prawidłowego obliczenia należnych podatków. W przypadku ryczałtu ewidencjonowanego, przedsiębiorcy muszą prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów, co ułatwia proces składania deklaracji podatkowych.
Zaliczki na podatek
Przedsiębiorcy są również zobowiązani do wpłacania zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego. W przypadku zasad ogólnych oraz podatku liniowego, zaliczki są obliczane na podstawie osiągniętych dochodów i wpłacane miesięcznie lub kwartalnie. Przedsiębiorcy muszą samodzielnie obliczać wysokość zaliczek na podatek dochodowy, co wymaga prowadzenia bieżącej księgowości. W przypadku ryczałtu ewidencjonowanego, przedsiębiorcy wpłacają zaliczki na podatek w określonych terminach, zależnie od wysokości osiągniętych przychodów. Zaliczki na podatek VAT są wpłacane na podstawie miesięcznych lub kwartalnych deklaracji VAT. Terminowe wpłacanie zaliczek na podatek jest kluczowe, aby uniknąć kar i odsetek za zwłokę. Przedsiębiorcy muszą pilnować terminów płatności, aby nie narazić się na dodatkowe koszty związane z nieterminowym regulowaniem zobowiązań podatkowych.
Terminy płatności
Terminy płatności podatków są ściśle określone przez przepisy prawa podatkowego. Przedsiębiorcy muszą przestrzegać tych terminów, aby uniknąć kar i odsetek za zwłokę. Zaliczki na podatek dochodowy są zazwyczaj wpłacane do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który są należne. W przypadku deklaracji VAT, przedsiębiorcy muszą składać deklaracje oraz wpłacać należny podatek do 25. dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. Przedsiębiorcy korzystający z karty podatkowej muszą wpłacać podatek do 7. dnia każdego miesiąca. Przestrzeganie terminów płatności jest kluczowe dla utrzymania dobrej kondycji finansowej firmy oraz uniknięcia dodatkowych obciążeń związanych z karami i odsetkami za nieterminowe wpłaty. Prowadzenie dokładnej ewidencji przychodów i kosztów oraz regularne monitorowanie terminów płatności jest niezbędne dla prawidłowego rozliczania się z fiskusem.
Podatki w Bizky
Wystawianie faktur w platformie Bizky różni się nieco od standardowej działalności gospodarczej. Opodatkowanie w Bizky występuje dopiero na etapie wypłaty środków z subkonta w Bizky. Przedsiębiorcy mają możliwość wyboru pomiędzy wypłatą na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenie, przy czym najpopularniejszą formą wypłaty, ze względu na niższe koszty, jest umowa o dzieło. Opodatkowanie umowy o dzieło wynosi 6%, co czyni ją atrakcyjną dla wielu użytkowników platformy. Z kolei umowa zlecenie jest opodatkowana stawką 12%. Wybór odpowiedniej formy wypłaty środków zależy od indywidualnych preferencji oraz specyfiki wykonywanej pracy. Platforma Bizky umożliwia elastyczne podejście do opodatkowania, co jest korzystne dla freelancerów oraz osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.